Ticaret Hukuku
Ticaret hukuku, ticari işletmelerin faaliyetlerini ve ticari ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. Türk Ticaret Kanunu (TTK) tarafından düzenlenmiştir. Temel konuları şunlardır:
- Ticari İşletme: Ticari işletmenin tanımı, unsurları, devri ve rehin edilmesi.
- Ticaret Sicili: Ticaret siciline kayıt zorunluluğu, sicilin işleyişi ve etkileri.
- Ticaret Şirketleri: Anonim şirketler, limited şirketler, kollektif şirketler, komandit şirketler ve kooperatiflerin kuruluşu, yönetimi, denetimi ve sona ermesi.
- Kıymetli Evrak: Bono, poliçe, çek gibi kıymetli evrakların düzenlenmesi, devri ve hükümleri.
- Haksız Rekabet: Haksız rekabetin tanımı, türleri ve sonuçları.
- Deniz Ticareti: Gemi sicili, gemi işletmeciliği, deniz ticaretinde kullanılan belgeler ve sorumluluklar.
- Sigorta Hukuku: Sigorta sözleşmelerinin kurulması, tarafların hak ve yükümlülükleri, sigorta türleri ve sigorta tazminatları.
Gümrük Hukuku
Gümrük hukuku ise, ülkeler arasındaki mal hareketlerini düzenleyen ve gümrük vergilerinin uygulanmasını sağlayan hukuk dalıdır. Gümrük Kanunu ve ilgili mevzuat tarafından düzenlenmiştir. Temel konuları şunlardır:
- Gümrük İşlemleri: İthalat, ihracat ve transit işlemleri; gümrük beyannameleri ve diğer gümrük belgelerinin düzenlenmesi.
- Gümrük Vergileri: Gümrük vergilerinin hesaplanması, tahakkuku ve tahsili.
- Serbest Bölgeler: Serbest bölgelerin kurulması, işletilmesi ve bu bölgelerdeki ticari faaliyetlerin düzenlenmesi.
- Gümrük Kontrolleri: Gümrük muayeneleri, denetimler ve gümrük kaçakçılığıyla mücadele.
- Gümrük Mevzuatına Uygunluk: İthalat ve ihracat işlemlerinin gümrük mevzuatına uygun olarak yapılmasının sağlanması.
- Uluslararası Ticaret Anlaşmaları: Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası ticaret ve gümrük anlaşmalarının uygulanması.
Ticaret ve gümrük hukuku, ekonomik hayatın düzenlenmesi ve ticari faaliyetlerin yasal çerçevede yürütülmesi açısından büyük öneme sahiptir. Bu alanlar, ticari işletmelerin hukuki güvencesini sağlamak ve uluslararası ticaretin düzenli ve adil bir şekilde gerçekleştirilmesini temin etmek için detaylı düzenlemeler içermektedir.